HELÂLE DAİR TARİHİMİZDEN BİR YAPRAK

Sofya’daki Millî Kütüphanenin Şarkiyat Şubesindeki milyonlarca Osmanlıca yazılı belge ve kitabın tozlu sayfaları arasında dolaşırken 1920 senesinde Sofya’da yayınlanan Çiftçi Bilgisi adlı gazetede neşredilen bir başlık dikkatimi çekti. “ASKERLERE RAMAZAN VE BAYRAM TATİLLERİ”. Kısa olduğu için hemen not alıp yazıyı bazı kelimelerini açıklayarak sizlerle paylaşmak istedim:

“Başmüftülük makâm-ı âlîsinin teşebbüs ve talebi üzerine Harbiye Nezâretinden (Savunma Bakanlığından) 19 Mayıs 1920 tarih 3992 numru ile umûm fırka kumandanlıklarına gönderilen tamimde (genelgede) Müslüman askere asla hınzır (domuz) eti ve yağı ile yapılmış et’ime (yiyecek) verilmeyerek, bu gibi yemek yapılan mahallerde (yerlerde) bulunan İslâm askerlerine ayrıca münâsip yemek yapılması ve Ramazan-ı şerif ibtidâsından (başından) bayrama kadar, bir ay müddet askerlerin gurûbtan (gün batımından) iki saat sonra camilerde olacak ibadete, teravihe gönderilmesi ve bayramda münâsip mezuniyet (izin) verilmesi emr ü iş‘âr olunduğunu (bildirildiğini) maa’l-mesâr (sevinçle) istihbar ettik (öğrendik). Emr-i mezkûrun (adıgeçen emrin) icra olunmadığı mahal (yer) var ise müftü ve cemaatleri tamim numrusuyla mahallî askerî kumandanlıklarına müracaat ederlerse, askerlerin her gün mesâil-i diniyesine (dinî meselelerine) riâyet olunacağı vâreste-i izahtır (izahtan uzaktır).”

Bu kısa haber bize çok önemli bir meseleyi anlatıyor. Bir kere Müslümanlarda, askerlikte bile olsalar, helâl beslenme ve ibadetini yerine getirme hassasiyeti görülüyor. İkincisi, Başmüftülük de bu hassasiyete dayanarak devlet kurumlarından gerekli anlayışı göstermeleerini ve Müslümanların haklarını sağlamalarını istiyor. Üçüncü olarak da o dönemin hükümetinin bu olaya anlayış ve titizlikle yaklaşmış olmasıdır.

Bugün neredeyse askerlik kalmadı. Ancak okullarımızda, hapishanelerde, hastanelerde, hatta köylerdeki sosyal himaye programları kapsamında Müslümanlara domuz eti yediriliyor. Sağolsun Müslüman Türk halkımızın bir kısmı da bunu hiç tereddüt şapur şupur yiyor! E, nerde kaldı Müslümanlığımız? Komünistlerin zorla verdiği hınzırları evine sokmayan Türk halkı, bugün domuzun etini, yağını, slaninasını, hatta daha bilmem nesini gönül rahatlığıyla nasıl oluyor da yiyebiliyor?

Bu konuda müftüsüyle, hocasıyla, imamıyla Başmüftülük teşkilâtı olarak hassasiyet gösterilmeli ve halk bilinçlendirilmelidir. Halkımız da domuz yemenin “domuzluk” olduğunun farkına varmalıdır artık. Devlet kurumları da eskiden olduğu gibi anlayışlı tavırlarını, ya da en azından bugünkü Avrupa’nın önde gelen ülkelerinden Avusturya’nın gösterdiği duyarlılığı sergileyerek vatandaşlarının, en azından bunu arzu edenlerin, dinî duygularına saygılı olmalıdır. Zorlama ise kesinlikle olmamalıdır. Bu konuda özellikle önemli bir görevi üstlenmiş Müslüman ve Türk belediye başkanı, müdür ve muhtarlarımıza büyük sorumluluk düşüyor.

Salih Deliorman